Vieiros

A formación Terra Galega, a chamada “cuarta vía galega”, está a dirimir as súas diferenzas no xulgado. A crise estourou cando o seu presidente, o ex-conselleiro Pablo Padín, decidiu convocar un congreso sen contar con parte da organización. Os partidarios de Xoán Gato, que englobaban a maior parte de cargos locais do partido, sinalaron que non ían acatar as conclusións congresuais e acudiron á xustiza. Polo momento, o xulgado xa se inclinou por esta última tese e decretou a suspensión cautelar do congreso.

Así, á espera de como resolven os tribunais esta liorta, Gato, coordinador xeral da organización, volve ser o líder de Terra Galega. Alcalde de Narón dende hai 23 anos fala como se estivese de volta de case todo. Nacido en 1946, entrou en política con pouco máis de 21 anos, do brazo do PSG que lideraba Xosé Manuel Beiras. Posteriormente, integrouse no PSG-EG de Camilo Nogueira, e en Unidade Galega. Disconforme coa integración desta última organización no Bloque, decidiu acantonarse na política local cunha formación propia chamada Unidade por Narón. En 2005 fundou o proxecto Terra Galega. Agora afirma ter un gran reto, lograr 30 mil votos para obter a acta de deputado pola circunscrición da Coruña. Seguramente, a do ano que vén vai ser unha das súas últimas batallas porque "quero disfrutar dos netos e tamén hai que ir pensando en dar relevo".

-Terra Galega vén de vivir unha auténtica guerra interna que acabou nos xulgados. Pode sintetizar o que aconteceu nos últimos meses?
-Estamos diante dun xarampón de crecemento. Aquí había dúas culturas políticas. Unha a do sector maioritario, que propugnamos unhas eleccións dende a base, e polo outro lado o pequeno grupo que acompañaba a Pablo Padín, que quedou cos libros de afiliación e de contas e que convocou un congreso de costas ás bases. Non nos quedou máis remedio que ir a un contencioso e, polo de agora, a xustiza xa suspendeu cautelarmente ese congreso. Sen dúbida, estabamos diante dun “golpe de estado” interno. Mentres uns cremos na democracia outros pensan que todo se fai en catro contubernios. Agora, sigo sendo o coordinador xeral do partido pero tiven que reclamar tamén xudicialmente o libro de contas e o de afiliación, que non os queren entregar. Aínda así, teño que dicir que estou contento porque a xente do partido respondeu diante destas manobras.

-E como son agora as relación co presidente da formación, Pablo Padín?
-As relacións son normais. É o presidente do partido, convocámolo á última Dirección Nacional e non quixo asistir.

-Cando estourou a crise vostedes estaban a negociar unha coalición electoral co Partido Galeguista de cara ás eleccións ao Parlamento...
-Eu dou por feito que vai haber acordos co PG. Tamén é certo que este partido ten que facer algunha depuración interna. Hai persoas que se presentaron nalgunha cidade que non representan de ningún xeito as nosas ideas.

-Refírese expresamente ao candidato do PG na Coruña, Carlos Marcos?
-Non imos ter experiencias con oportunistas. Iso ten que quedar claro.

-Podemos afimar que Terra Galega é unha formación inequivocamente nacionalista?
-Terra Galega é galeguista porque ten por único ámbito Galiza. Aínda que consideramos que Galiza é unha nación, non levamos no noso programa o dereito á autodeterminación pero si todos os demais dereitos. En definitiva, queremos vivir dentro do edificio do Estado Español pero estamos cansos de ser a porteira

-Entón, vostede aspira a un modelo federal?
España camiña rapidamente cara unha estrutura federal e o peso deste proceso estase a levar dende Euskadi e Cataluña. Galiza non participa porque as forzas estatais puxeron un pé enriba e mesmo o BNG xoga un papel ambiguo.

-Hai quen pensa que vostede lidera unha formación que recolle aos que se encabuxan cos outros partidos...
É certo que a Terra Galega chegou xente desencantada. Hai xente do PP e do PSOE, e tamén do Bloque, cansa de ver como este país non aproveita as súas potencialidades. Eu a esta xente que se achega a nós non lles chamo “cabreados”, creo que retoman o sentido común.

-Vostede comezou no PSG en 1977, pero o Xoán Gato de 2008 ten o corazón máis achegado á esquerda ou á dereita?
-Téñoo máis centrado. Cada vez estou máis desencantado dos conceptos esquerda-dereita. É de esquerdas que o alcalde de Ferrol chegue ao consistorio e duplique o soldo? É normal que os concelleiro de Esquerda Unida fagan o mesmo? É progresismo o do BNG? É progresista triplicar o número de liberados do Parlamento? É progresista que a Xunta use o sistema Fraga á hora de relacionarse cos concellos? O concepto de progresismo é darlle vida ao pobo e axudarlle aos emprendedores a sacar adiante os seus proxectos.

-Vostedes marcan moita distancia co BNG, mais dentro do Bloque hai organizacións como o PNG-PG que tampouco están tan lonxe dos seus postulados teóricos. Cal é o problema?
-O Bloque ten que definirse. Hai xente que está aínda polo 'non', que lle custa facer o cambio mental. O PP declárase como o que é, o PSOE tamén, o BNG non o fai nunca. Ao Bloque hai que deixalo aí. Aínda que, afortunadamente, vai cambiando pouco a pouco. Ademais, Galiza ten que ser un país normalizado. En Cataluña, por exemplo, o menú está completo con diferentes opcións á hora de votar. Aquí non. Nós somos un partido liberal no económico pero profundamente social á hora de atender a aqueles que o precisan.

-Coalición Galega foi o mellor expoñente dese chamado “centro nacionalista”, mais a experiencia rematou de xeito traumático. Pesa moito aquela sombra?

-Claro que pesa. A desaparición de Franqueira é decisiva. Houbo unha descomposición do centro galeguista que aínda estamos pagando. Mais estou convencido de que hai futuro. Non me queda moito na política e se non estivese seguro de que é posíbel non me embarcaría neste proxecto.

-Quizais é preciso un relevo xeracional, de nomes, de caras...
-Eu téñoo moi claro. Cada vez que vén un rapaz novo sumarse ao proxecto alégrome moito. Temos que abrir a xente a sabia nova e nós ir pasando a un segundo plano. O futuro é xa deles.

-Vese de deputado no Hórreo?
Vou xogar este último partido. Non tiña esa aspiración, son máis xestor que político. Pero farei o sacrificio e percorrerei a provincia da Coruña para intentar obter esa acta. Sei que imos ter moitas dificultades, porque non temos apoios mediáticos nin económicos.

-Se ese soño se fai realidade cales son as condicións que vai poñer Terra Galega para apoiar un Goberno?
O noso compromiso é que só vai haber un decálogo e o primeiro punto vai ser o control estrito do gasto público, porque se están a gastar millóns de euros sen ningún criterio racional. Queremos un programa de industrialización consensuado co empresariado do país e un plan especial para reactivar o agro. Non estamos casados con ninguén e só imos pactar baixo condicións programáticas.