María Reimóndez vaise recuperando da viaxe á India. Un momento de descanso para o corpo, e continúa coas súas crónicas: cae a choiva sobre Tiruchy, e comeza o traballo coas voluntarias.
Un corpo novo
Se o corpo é un lugar, despois dunha masaxe aiurvédica convértese sen dúbida nunha fraga vizosa, unha lagoa en calma, ou a entrada da ría de Vigo nun día do mes de xuño con sol. Decidín deixar atrás todas as miñas dores acumuladas, os meus músculos contraídos da viaxe permanente que semella ser a miña vida (maletas, maletas, maletas... todas ao lombo, teño unha grande afinidade coas tartarugas) e roubar dúas horas ao tempo para a masaxe.
Malia o que a xente pensa, malia o pasado de kamasutras e aiurvedas (que inclúen despois da medicina chinesa as primeiras referencias da historia á masaxe terapéutica), aquí é moi pouco frecuente o uso real de tales tratamentos. De feito levounos un tempo atopar un lugar en Tiruchy onde desen masaxes (algo que por motivos de saúde preciso de cando en vez) pero Bobby, que ten unha curiosidade incansable, acabou dando co lugar.
Realmente foi como estar noutro mundo durante dúas horas. Nunha casa onde non se notaba a calor (se cadra porque estaba espida e o resto do tempo levo tres quilos de roupa enriba?) e onde outra persoa fai do coidado do corpo alleo o seu traballo aplicando aceite e dándolle masaxe o corpo enteiro, aplica pastas de plantas medicinais e dá un baño quente. Para alguén coma min, que vive moi lonxe dos tratamentos de beleza (nin sequera me depilo, escándalo! -e atentas miradas de reprobación ás miñas pernas nos buses durante o verán-) e que detesta depender doutras persoas na medida do posible foi unha experiencia absolutamente nova.
Non recordo que ninguén me bañase ou me lavase o pelo nunca dende a miña infancia. Se cadra tampouco a sensación de ter un corpo novo. Teríalle bicado os pés a aquela rapaza. Anoto mentalmente volver porque decido que de cando en vez é necesario tamén mirar algo polo benestar dunha mesma, o físico e o mental. Cousa que ás veces esquezo para a miña desgraza.
Monzón
Á fin chega a choiva a Tiruchy, e con ela algo de aire fresco. Despois duns días de calor abrasadora, as rúas énchense de pozas e anéganse durante horas pola tarde. A luz marcha e volve o tempo das candeas e os mosquitos. Seguramente nuns días haberá novas dos crocodilos que se achegan ás casas de preto do río (o Caveri, o río máis grande do sur da India) coa suba da auga. A choiva atrasa tamén o meu traballo, é imposible manter reunións nos suburbios. A choiva perturba a habitual vida ao aire libre. Pero sabemos que só dura unhas horas e logo volve escampar. Polo menos ata mañá pola tarde.O cambio é a normalidade.
Ao chegar a Anna Nagar de inmediato un home maior achégase a Jayalakshmi, a traballadora que vén comigo, e comeza a relatarlle os seus problemas de saúde. Ensínalle o que lle deu o médico para que ela (e eu) lle bote unha ollada. Logo pasa unha muller e cóntanos que a bomba de auga próxima deixou de funcionar e que o van solucionar en breve (isto coa sella de auga na cabeza, suando pola camiñada máis longa do habitual). Agardamos a que a animadora reúna un grupo de mulleres para comezar a avaliación. Alédame esa normalidade, esa confianza que indica que todo funciona como debe, formar parte do lugar. Os cambios invisibles que a memoria permite contemplar.
Voluntarias
En Anna Nagar avaliamos novamente o traballo das voluntarias sanitarias. Anandi e Regina levan máis de un ano formándose e atendendo ás súas veciñas e veciños. Esta é unha idea que PDI, a organización local coa que traballamos puxo en marcha hai xa dous anos. E grazas a ela cando o proxecto remate a poboación seguirá tendo persoal preparado, aínda que voluntario, para facer o traballo. Porque ser voluntaria, en calquera circunstancia ou lugar, non implica non ser profesional, senón máis ben ao contrario.
E este é un tema que me irrita moito de certo discurso oficial na cooperación ao desenvolvemento, que pensa que o traballo ou as organizacións só poden ser profesionais se gastan cartos en contratar a xente. Por suposto, certo persoal contratado é necesario pero as persoas que non cobramos, que investimos o noso tempo e os nosos cartos en certo tipo de iniciativas non somos por iso ineficientes ou ignorantes dos temas nos que traballamos. Máis ben ao contrario. En Implicadas buscamos persoas con perfís concretos (xornalistas para o gabinete de prensa, contables profesionais para a contabilidade, etc) ou formamos a quen queira achegarse. A fin de contas, aquí e alá, é o esforzo voluntario o que move as situacións, o que cambia o mundo finalmente. Só unha frase o define: nada a cambio.