Vieiros

O ciclista

¿Acórdanse vostedes de cando o Dépor foi virtual campión de Liga durante media hora? Ano 50, non puido ser daquela. Pero comezaba a primeira década de ouro do equipo. Eran os tempos da 'Orquestra Canaro'. Por aquel tempo facía o seu paso fugaz polo equipo Amancio Amaro, futbolista.



Pero ocúpanos aquí outro Amancio, un mozo que por eses anos era Amancio Ortega, o ciclista. E non precisamente por deporte. O mozo Ortega pasaba o día sobre unha bicicleta entregando os pedidos dunha coñecida camisería da rúa Real. Sobre rodas dende o principio.

Era a camisería Gala, aínda existente na cidade. E dende alí, no cruce de Bailén, Rego de Auga e a Real saía o mozo Amancio coa bici a entregar os pedidos que facía a burguesía coruñesa da época. De alí pasou a La Espuma, tamén no sector da confección.

A familia Ortega, da man do pai ferroviario chegara á Coruña no 50. Tiña Amancio daquela catorce anos. E chegados os 60 foi dar a La Maja, tenda de moito renome pola época e onde tiñan en estima a seu irmán Antonio que chegaría a viaxante. O mesmo Amancio ascendeu ao pouco tempo a dependente. Un pasiño máis. Alí tamén lle encheu o olliño ao pequeno dos Ortega unha compañeira de traballo, moza que atendía por Rosalía e que sería a súa muller poucos anos despois.

Adicábanse, á parte das camisas, a lencería e outras prendas. E disque foi alí onde viu Amancio Ortega o camiño por onde había de tirar en anos posteriores. Os donos de La Maja traían moito material de Cataluña, e había en especial unha bata rosa a onde se lle iba a vista a canta muller por alí pasaba. Bata que por suposto non calquera podía permitirse.

A bata de guatiné

Así, e logo de convencer a muller, irmán e a un tal Caramelo (José Antonio), viaxante do que tamén lles soa o nome..., embarcáronse no empeño de copiar aquel deseño coa idea de vendelo a metade de prezo. Dun baixo da rúa Noia saíron desa maneira esas batas de guatiné que facían as delicias das mulleres da época.

E non se deberon vender mal. Ao pouco tempo, a tropa cruzaba a Ronda de Outeiro ata San Rosendo para montar xa un taller en plan máis serio. Era o ano 63 e nacía Confeccións Goa (iniciais de Amancio Ortega Gaona ó revés). O inicio dun imperio...

Nace Zara

A primeira tenda Zara non xurdiría ata 1975. Pretiño daquela Gala onde comezara de recadeiro, Ortega montou a tenda emblemática na Coruña do grupo. Entre Santo Andrés e a Galera, na rúa Torreiro, preto dos míticos almacéns Barros. E comezou metendo a zoca.

No solar onde estivo Barros instalouse hai uns anos a multinacional Virgin coa intención de vender discos. A cousa non debeu ir moi ben e desistiron non moito despois. Anécdotas da vida, moitos anos antes, no primeiro Zara daquela rúa Torreiro, Ortega tentara vender discos e mesmo libros, ademais das súas prendas. Non puido coa competencia de Barros alomenos pola vía dos grandes almacéns, así que decidiu cinguirse á roupa. Non volvería ter outro tropezo.

Voltas que dá a vida, logo do fracaso de Virgin, Ortega acabou facéndose co histórico local por vía doutra das súas empresas, Bershka. Alguén que cruzara a rúa sen mirar ás beiras podería pensar que non mudaran as cousas. Vídeos emitindo a MTV, decoración de última xeración e música a todo volumen azuzando os ánimos consumistas do persoal: rapaciñas revolvendo entre prendas de moito colorido e estravagancia. Formas e estética como para tumbar do susto calquera avoa mociña dos tempos das batas de guatiné coas que comezou a historia.

A pegada do tsar na Coruña

Unha rúa por outro lado, preto de Zalaeta, onde se di que vive o empresario, e colonizada case polas súas empresas. Fronte a ese novo concepto que lle chaman Bershka, está un remodelado Zara, espacioso, luminoso e bulir continuo de xente, onde xa non hai aquela pequena gardería infantil do piso de arriba onde as nais deixaban os seus cativos mentres desgadellaban nos estantes da tenda buscando a última ganga. Será que os tempos mudaron, será que o vello Amancio sempre a matinar e coas orellas moi abertas ás necesidades da clientela matinou que xa non era preciso.

Á beira deste Zara, a sofisticación urbanita doutra adquisición de Inditex, as tendas Massimo Dutti. Contan nos mentideiros que nin tolo se pon o Ortega un traxe dos que alí venden. Tense dito tamén que non levaba garavata nin cando no 63 chegou a un banco dos Mallos a pedir un crédito para comezar co 'chiringuito'.

Ecléctico panorama da rúa Torreiro, cos seus carteis publicitarios á entrada por Santo Andrés, non, de Zara non, non vaian pensar ¿algunha vez viron por aí un anuncio de Zara?

E da outra volta tascas clásicas coruñesas xa entrando na rúa da Barreira. Por alí no medio aínda hai, un vello edificio, marelo do tempo, e de marcos verdes na fiestra, a casa onde naceu Wenceslao Fernández Flórez. E mesmo queda lugar para unha pequecha, modesta e independente tenda de moda, case porta con porta co todopoderoso Zara.

Pero non queda aí a pegada do tsar de Zara na cidade. Na rúa de Juan flórez está a ampla tenda que marcou estilo no modelo a implantar polo grupo en todo o mundo. E case á beira da camisería Gala onde o patrón de Inditex fóra fora recadeiro, unha tenda de Pull and Bear ocupa o lugar do emblemático e recentemente desaparecido cinema París.

Din que Amancio Ortega vai aos partidos do Dépor, que gusta de saír pola cidade e levar unha vida normal. Se cadra cruzáronse con el algunha vez por aí. A penas hai un par de fotos del, ningunha entrevista. Se cadra visten agora mesmo algunha prenda comprada nunha das súas tendas. Din que é o home máis rico do país.

• Cronoloxía: de 1975 a 2001 • Todos os datos necesarios sobre Inditex • Zara e Galicia: esa relación non recoñecida por Manuel P. Rúa • Inditex e os seus traballadores. Falan os sindicatos • O segredo do éxito, polo profesor X. Henrique Vázquez Vicente • Ligazóns de interese